Antykoncepcja jako współczesna forma utylitaryzmu
Stosowanie antykoncepcji niesie za sobą szereg niebezpiecznych dla zdrowia i życia skutków ubocznych.
Jest to fragment pracy licencjackiej na kierunku nauki o rodzinie pt. Promocja personalistycznego ujęcia miłości małżeńskiej świętego Jana Pawła II, KUL, Lublin 2022.
Aż do 1930 roku wszystkie denominacje chrześcijańskie były przeciwne antykoncepcji1. Zmieniło się to na Konferencji w Lambeth, wówczas gdy Kościół anglikański zgodził się na korzystanie z niej w pewnych sytuacjach.
Prorocze słowa
W 1959 r. na Światowej Radzie Kościołów, reprezentującej 171 protestanckich, anglikańskich i prawosławnych wspólnot kościelnych, ogłoszono, że małżeństwom, które nie chcą mieć dzieci, nie tylko pozwala się na stosowanie antykoncepcji, ale ich moralnym obowiązkiem jest korzystanie z metod dających najlepsze rezultaty2. R. Skrzypczak podsumował te fakty słowami: „Najpierw pojawiają się ograniczone wyjątki od reguły, potem te wyjątki przestają być ograniczane i stają się nieformalną normą, aż w końcu ta nowa norma zyskuje teologiczne usankcjonowanie”3.
W 1968 roku papież Paweł VI w encyklice Humanae vitae sprzeciwił się wprowadzaniu metod antykoncepcyjnych. Jego słowa okazały się prorocze, bowiem zwiastował, że jeżeli przyjmie się antykoncepcję, sprzyjać to będzie niewierności mał-żeńskiej, ogólnemu upadkowi obyczajów, zatraceniu przez mężczyzn szacunku dla kobiet oraz demoralizacji młodzieży4. Wielu znawców uważa, że Memorandum z Krakowa, które powstało dzięki pracy kard. Wojtyły i wielu specjalistów z różnych dziedzin, przekonało Ojca Świętego do podtrzymania nauki Kościoła Katolickiego w tej kwestii5. Dokument ten ukazywał personalistyczne ujęcie etyki małżeńskiej oraz zło antykoncepcji6.
Badania wykazały, że środki te stosowane przed
18 rokiem życia zwiększają ryzyko zachorowania
na raka piersi (TNBC) o 270%.
Czym jest antykoncepcja?
Antykoncepcja (z gr. anti – „przeciw”, łac. conceptio – „poczęcie”) jest to metoda regulacji poczęć, której celem jest zapobieganie poczęciu dziecka7. C. West komentuje angielską nazwę antykoncepcji – contraception, tłumacząc, że antykoncepcja jest zaprzeczeniem (ang. contradiction) miłości małżeńskiej oraz że „zamienia chcemy wypowiedziane podczas przysięgi małżeńskiej w nie chcemy”8.
Działanie środków antykoncepcyjnych polega na niszczeniu plemników, ingerencji w owulację lub zaburzeniu współżycia. Dzielą się na środki mechaniczne (prezerwatywy, kapturki naszyjkowe, krążki, implanty), środki chemiczne (globulki, pasty, płyny plemnikobójcze), środki hormonalne (pigułki antykoncepcyjne, szczepionki antykoncepcyjne), stosunek przerywany (coitus interruptus)9. Św. Jan Paweł II w encyklice Evangelium vitae zwraca uwagę na to, że w dzisiejszym świecie nazywa się antykoncepcją to, co już jest działaniem wczesnoporonnym. Zaznacza, że dowodem tego jest „produkcja środków chemicznych, wkładek wewnątrzmacicznych oraz szczepionek, które są równie łatwo dostępne jak środki antykoncepcyjne, ale w rzeczywistości doprowadzają do przerwania ciąży w najwcześniejszych stadiach rozwoju życia nowej istoty ludzkiej”10 (przyp. red. na przykład tabletka „dzień po”). Spirale wewnątrzmaciczne nie zapobiegają owulacji, a jedynie uszkadzają endometrium, by poczęte dziecko nie mogło się zagnieździć w macicy, co skutkuje poronieniem11. Również pigułki antykoncepcyjne oprócz działania „przeciwpoczęciowego” (hamowanie owulacji, zagęszczanie śluzu szyjkowego) mają działanie „przeciwimplantacyjne”, co oznacza, że utrudniają zagnieżdżeniu się dziecka (zarodka) w macicy, poprzez hamowanie rozrostu błony śluzowej macicy i zmianie perystaltyki jajowodu, wykazując tym samym wczesne działanie aborcyjne (wczesnoporonne)12.
Św. Jan Paweł II w encyklice Evangelium vitae
zwraca uwagę na to, że w dzisiejszym świecie
nazywa się antykoncepcją to,
co już jest działaniem wczesnoporonnym.
Wpływ antykoncepcji na zdrowie
W książce Miłość i odpowiedzialność Wojtyła podkreśla to, że środki antykoncepcyjne są szkodliwe dla zdrowia13. Niestety w środowisku medycznym są często nadużywane, mimo iż lekarz nie powinien ingerować w zdrowie pacjenta, gdy ta ingerencja nie jest potrzebna14. Środki mechanicznie mogą wywołać wstrząs toksyczny oraz namnażanie się bakterii w pochwie. Środki chemiczne u kobiety podrażniają śluzówkę sromu i pochwy, zaburzając jej biocenozę i wywołując stany zapalne narządów rodnych, zaś u mężczyzny podrażniają prącie15. Środki hormonalne powodują „zwiększone ryzyko raka szyjki macicy i raka piersi, zaburzenia gospodarki hormonalnej, choroby sercowo-naczyniowe, zakrzepy, wylewy krwi do mózgu, nadmierne owłosienie, otyłość, drażliwość, depresję, osłabienie popędu płciowego”16. Badania wykazały, że środki te stosowane przed 18 rokiem życia zwiększają ryzyko zachorowania na raka piersi (TNBC) o 270%17. Kolejnym skutkiem ubocznym doustnych środków antykoncepcyjnych jest nadciśnienie, które występuje 2-3 razy częściej u kobiet, które je stosują niż u kobiet, które tego nie robią18. Ponadto zaburzają gospodarkę lipidową u młodych kobiet i powodują zakrzepy19. Konsekwencją stosunku przerywanego może być impotencja mężczyzny, oziębłość uczuciowa20, nerwice seksualne, a także całkowita niepłodność21. K. Wojtyła podkreśla, że metoda ta „zaburza spontaniczność aktu płciowego, co jest nie do zniesienia zwłaszcza dla kobiety”22.
Święty Jan Paweł II – obrońca życia i rodziny przestrzegał przed
negatywnymi skutkami stosowania antykoncepcji.
Jeżeli miłość jest pragnieniem dobra dla drugiej osoby, to antykoncepcja sprzeciwia się prawdziwej miłości. Jest również brakiem akceptacji naturalnego cyklu płodności kobiety oraz prowadzi do postawy użycia drugiej osoby, ponieważ przyjemność staje się ważniejsza od zdrowia współmałżonka. Oprócz negatywnych skutków zdrowotnych sprzeciwianie się prokreacji małżeńskiej powoduje degradację miłości małżeńskiej, zaburzenia więzi małżeńskiej, rozpad związku małżeńskiego, poniżanie i uprzedmiotowianie siebie i współmałżonka, instrumentalne traktowanie aktu seksualnego (wyłącznie przyjemność i użycie), brak odpowiedzialności za własne zachowanie seksualne, za dobro współmałżonka, rodzicielstwo, brak samoopanowania, konflikty wewnętrzne, poczucie winy, utrata wrażliwości na normy moralne, nerwice, wrogość wobec dziecka i własnej płodności oraz lęk przed nieplanowanym poczęciem23.
Oddziaływanie antykoncepcji na społeczeństwo
Antykoncepcja oddziałuje na całe społeczeństwo, zwłaszcza na małżeństwa, rodziny i młodzież, o czym wspominał Paweł VI w encyklice Humanae vitae24. Powoduje przedwczesne podejmowanie przez młodych współżycia seksualnego, ciąże nieletnich, a także aborcję, popularyzowanie procedury in vitro oraz rozwody25. Jan Paweł II odnosząc się do promowania antykoncepcji na świecie, w encyklice Evangelium vitae podkreślał, że „stoimy (...) w rzeczywistości wobec obiektywnego spisku przeciw życiu, w który zamieszane są także instytucje międzynarodowe, zajmujące się propagowaniem i planowaniem prawdziwych kampanii na rzecz upowszechnienia antykoncepcji, sterylizacji i aborcji”26. Zaznaczał, że w spisku tym biorą udział również media, które wpływają na kulturę i utwierdzają ludzi w przekonaniu, że stosowanie takich praktyk jak antykoncepcja, sterylizacja, aborcja czy eutanazja „są przejawem postępu i zdobyczą wolności”, zaś „postawę bezwarunkowej obrony życia ukazują jako wrogą wolności i postępowi”27.
Kliniki aborcyjne, działając pod przykrywką „dobra kobiety”, zbijają majątek
na śmierci setek tysięcy niewinnych dzieci rok rocznie.
Organizacje promujące antykoncepcję
Promowaniem antykoncepcji zajmują się między innymi takie organizacje jak Międzynarodowa Federacja Planowanego Rodzicielstwa (International Planned Parenthood Federation (IPPF), Fundacja Rockefellera, Fundacja Playboya, Agendy Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), United Nations Children’s Fund (UNICEF), United Nations Development Programme (UNDP)28 oraz Światowa Organizacja Zdrowia (WHO). Warto dodać, że IPPF, została założona przez M. Sanger (1879-1966), która marzyła o stworzeniu rasy „czystej krwi”, a osoby niepełnosprawne nazywała „ludzkimi chwastami”, opowiadając się za ich przymusową sterylizacją29. Planned Parenthood w Stanach Zjednoczonych co roku zabija ponad 300 tys. nienarodzonych dzieci30. Dziś organizacja ta nie wspomina o eugenicznych poglądach swojej założycielki, jednakże aborcja w Stanach Zjednoczonych od momentu, kiedy została zalegalizowana w całym kraju (1973 r.), obniżyła populację Afroamerykanów o ponad 30%31. Organizacja ta ponadto jest światowym liderem w propagowaniu programów edukacji seksualnej, które koncentrują się na tym, by obrzydzić młodzieży rodzicielstwo32. Między innymi WHO i UNICEF w swojej polityce zmniejszania światowej populacji koncentrują się na krajach mniej rozwiniętych, powołując się na mit przeludnienia świata (wskaźnik przyrostu naturalnego ma tendencję spadkową33) i promując antykoncepcję, sterylizację oraz aborcję34.
Antykoncepcja nie jest skuteczna, o czym mówią kobiety doświadczające niechcianej ciąży, stosujące ją w trakcie poczęcia.
Jan Paweł II w encyklice Evangelium Vitae stwierdził, że jest „moralnie niedopuszczalna taka polityka regulacji urodzin, która zachęca lub wręcz zmusza do stosowania antykoncepcji lub dokonywania sterylizacji i aborcji”35. W przemówieniu do wykładowców i studentów Papieskiego Instytutu Studiów nad Małżeństwem i Rodziną z 31 maja 2001 r. podkreślał, że „coraz natarczywiej proponowane są wizje, które stawiają początki ludzkiego życia w innych kontekstach niż małżeński związek mężczyzny i kobiety. Są to wizje wspierane często rzekomymi uzasadnieniami medycznymi i naukowymi. Na przykład pod pozorem zapewnienia lepszej jakości życia poprzez kontrolę genetyczną albo troski o postęp badań medycznych i naukowych proponuje się prowadzenie eksperymentów na ludzkich embrionach i metody ich wytwarzania, które otwierają drogę do instrumentalizacji i nadużyć ze strony tych, którzy roszczą sobie prawo do arbitralnej i nieograniczonej władzy nad ludzką istotą”36.
Planned Parenthood w Stanach Zjednoczonych co roku zabija ponad 300 tys.
nienarodzonych dzieci.
Wśród polskich organizacji popularyzujących liberalną etykę seksualną można wymienić m. in.: Federację na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Towarzystwo Rozwoju Rodziny (TRR), Ligę Kobiet Polskich oraz Polskie Stowarzyszenie Feministyczne37. Organizacje te twierdzą, że antykoncepcja przeciwdziała niechcianym ciążom nastolatków oraz aborcji, jednakże badania wykazują, że dzieje się odwrotnie. Dostęp antykoncepcji prowadzi do wzrostu wskaźników zabijania nienarodzonych38. Antykoncepcja nie jest skuteczna, o czym mówią kobiety doświadczającej niechcianej ciąży, stosujące ją w trakcie poczęcia39. 99,2% kobiet, które dokonały aborcji w Stanach Zjednoczonych w latach 2006-2010 stosowały antykoncepcję40. W 1980 r. niektóre stany w tym kraju (Kalifornia, Hawaje, Georgia, Nowy Jork) stworzyły największą dostępność form kontroli urodzeń, także dla młodzieży i równocześnie odnotowano we wszystkich tych stanach najwyższy wskaźnik ciąż u nieletnich i aborcji. W stanach, w których najmniej wydatkowano na antykoncepcję (Utah, Dakota Południowa, Idaho, Dakota Północna), zanotowano najniższy wskaźnik aborcji i ciąż u niezamężnych41. Innym dowodem na brak logicznego myślenia organizacji zajmujących się promocją antykoncepcji jest fakt, że w Wielkiej Brytanii, mimo iż od 20 lat bezpłatna antykoncepcja była dostępna dla wszystkich, niezależnie od wieku i zgody rodziców, wskaźniki aborcji wciąż rosły. Jednakże był okres, kiedy dzieci potrzebowały zgody rodziców na otrzymanie środków antykoncepcyjnych i to właśnie w tym czasie wskaźnik ciąż i aborcji nieletnich spadł42. Polska i Grecja, gdzie obowiązują programy, w których promuje się przedmałżeńską wstrzemięźliwość seksualną mają najniższy wskaźnik aborcji wśród kobiet poniżej 20 r.ż. Kraje, gdzie promuje się antykoncepcję wśród młodzieży (Wielka Brytania, Belgia, Finlandia, Szwecja, Dania), mają najwyższy wskaźnik aborcji w tej grupie wiekowej43. Jan Paweł II komentuje to zjawisko tymi słowami: „(...) antywartości wszczepione w mentalność antykoncepcyjną, która jest czymś zupełnie odmiennym od odpowiedzialnego ojcostwa i macierzyństwa, przeżywanego w poszanowaniu pełnej prawdy aktu małżeńskiego – sprawiają, że ta właśnie pokusa (przyp. red. aborcji) staje się jeszcze silniejsza, jeżeli dojdzie do poczęcia „niechcianego” życia. W istocie kultura proaborcyjna jest najbardziej rozpowszechniona właśnie w środowiskach, które odrzucają nauczanie Kościoła o antykoncepcji”44.
Miłość to pragnienie dobra drugiej osoby.
Teologia ciała a antykoncepcja
W swoim nauczaniu o teologii ciała, w już wcześniej cytowanym fragmencie, Jan Paweł II wyjaśnia, na czym polega zło antykoncepcji. Kiedy sztucznie odrywa się od siebie cele aktu płciowego, dokonuje się „rzeczywiste zespolenie cielesne, ale zespolenie to nie odpowiada wewnętrznej prawdzie i godności zjednoczenia osobowego: communio personarum”45. Ojciec Święty dodaje, że „jeśli tej prawdy brak, wówczas nie można mówić ani o prawdzie posiadania siebie, ani też o prawdzie wzajemnego oddania i przyjęcia siebie przez osoby”46.
Podczas przemówienia do uczestników sesji naukowej zorganizowanej przez Papieską Akademię Nauk 18 listopada 1994 r. papież stwierdził,
że „rozdzielenie różnych aspektów ludzkiej płciowości w konkretnym akcie prowadzi do traktowania ciała jako zewnętrznego przedmiotu, którego podmiot używa w sposób sprzeczny z zasadniczym celem samego aktu i tym samym neguje istotne wartości międzyosobowej relacji małżeńskiej47, uderzając „w prawdę mowy ciała”48. Jan Paweł II podkreślał także, że antykoncepcja „sprzeciwia się cnocie czystości małżeńskiej”49, co często prowadzi do zabicia niewinnej istoty ludzkiej i „łamie Boże przykazanie nie zabijaj”50. W encyklice asti connubi z 1930 r. papież Pius XI zaznaczał, że działania antykoncepcyjne („by umyślnie udaremnić naturalną siłę rozrodczą”) są grzechem ciężkim51. Taka postawa sprzeciwia się przysiędze małżeńskiej, w której narzeczeni zobowiązują się do przyjęcia i wychowania po katolicku potomstwa, którym obdarzy ich Bóg, ponieważ to „stanowi jakby ukoronowanie powołania małżonków”52.
„stoimy (...) w rzeczywistości wobec obiektywnego spisku przeciw życiu, w który zamieszane są także instytucje międzynarodowe, zajmujące się propagowaniem i planowaniem prawdziwych kampanii na rzecz upowszechnienia antykoncepcji, sterylizacji i aborcji”
Odpowiedzią Kościoła Katolickiego na potrzeby regulowania poczęć jest odpowiedzialne rodzicielstwo i co za nim idzie – Naturalne Metody Planowania Rodziny (NMPR) (przyp. red. fragment o NMPR umieszczony zostanie
w następnym numerze).
Współczesna wizja płciowości
Te kwestie można podsumować słowami św. Jana Pawła II, który mówił, że „we współczesnej kulturze często występuje redukcyjna wizja płciowości, niezgodna z integralną koncepcją ludzkiej osoby. Miłość mężczyzny i kobiet należy pojmować w jej najpełniejszym znaczeniu, nie rozłączając jej różnych aspektów – duchowego, moralnego, fizycznego i psychicznego – które się na nią składają. Zlekceważenie któregokolwiek z tych wymiarów miłości stwarza poważne zagrożenie dla jedności osoby. Stosowanie naturalnych metod planowania rodziny pomaga małżonkom w przestrzeganiu moralnych zasad aktywności seksualnej, które wypływają z samej kultury ich osób i ich relacji”53.
Jeżeli miłość jest pragnieniem dobra dla drugiej osoby, to antykoncepcja sprzeciwia się prawdziwej miłości.
Przypisy:
1 R. Skrzypczak, Współpracownicy Boga. „Humanae Vitae”
w świecie rodzicielskich małoduszności, „Warszawskie Studia Teologiczne”, XXXI/4/2018, s. 12.
2 Tamże.
3 Tamże.
4 Paweł VI, Humanae vitae (25.07.1968), n. 17.
5 R.Skrzypczak, Wstęp. Teologia ciała Jana Pawła II..., s. 9.
6 Tamże.
7 U. Dudziak, Wychowanie do miłości, s. 89.
8 C. West, Created and Redeemed..., s. 28.
9 Tamże, s. 90-92.
10 Jan Paweł II, Evangelium vitae (25.03.1995), n. 13.
11 C. Kahlenborn, W jaki sposób działają pigułki hormonalne oraz inne środki antykoncepcyjne, w: A. J. Katolo (red.), Bezdroża antykoncepcji, Lublin 2001, s. 45.
12 M. i W. Grabowscy, A. i M. Niemyscy, M. i P. Wołochowiczowie, Zanim wybierzesz. Przygotowanie do życia w rodzinie. Podstawy wychowania seksualnego, Warszawa 1999, s. 255.
13 K. Wojtyła, Miłość i odpowiedzialność, s. 250-251.
14 M. Szymańska, Etyczne aspekty pracy ginekologa,
w: W. Wieczorek i in. (red.), Naturalne Planowanie Rodziny, Lublin 2008, s. 140-142.
15 Tamże, s. 139.
16 U. Dudziak, Wychowanie do miłości..., s. 92.
17 J. M. Dolle, J. R. Daling ,E. White, L .A. Brinton,
D. R. Doody, P. L. Porter, K. E. Malone, Risk Factors for Triple-Negative Breast Cancer in Women Under Age 45, „Cancer Epidemiology Biomarkers and Prevention”,Vol.18(4), 2009, s. 1157-1166.
18 I. Gorczyca-Michta, P. Salwa, B. Wożakowska – Kapłon, Nadciśnienie tętnicze u kobiet wywołane przyjmowaniem doustnej antykoncepcji hormonalnej, „Nadciśnienie Tętnicze”, 2011, 5,
112–117.
19 E. Małolepsza, L. Pawlik-Sobecka, I. Kokot, S. Płaczkowska, Wpływ stosowania leków antykoncepcyjnych i hormonalnej terapii zastępczej na gospodarkę lipidową, podstawowe parametry wątrobowe
i koagulologiczne, Diagnostyka laboratoryjna, „Journal of Laboratory Diagnostics”, 2011, Vol. 47 (4), s. 403- 408.
20 M. Szymańska, Etyczne aspekty pracy ginekologa..., s.139.
21 U. Dudziak, Wychowanie do miłości..., s. 92.
22 K. Wojtyła, Miłość i odpowiedzialność, s. 251.
23 U. Dudziak, Wychowanie do miłości..., s. 93.
24 Paweł VI, Humanae vitae (25.07.1968), n. 17.
25 K. Rzepka, Metody regulacji poczęć a więzi małżeńsko-rodzinne.Studium empiryczne z duszpasterstwa rodzin na podstawie badań małżonków w diecezji sandomierskiej,Lublin 2019, s. 14.
26 Jan Paweł II, Evangelium Vitae (25.03.1995), n. 17.
27 Tamże.
28 K. Rzepka, Metody regulacji poczęć a więzi małżeńsko-rodzinne...,
s. 19.
29 B. Białecka, Margaret Sanger – Anioł śmierci, w: „Fronda”, nr.47/2008, s. 290-310.
30 Tamże.
31 https://abort73.com/abortion/abortion_and_race/ (dostęp 16.03.2022).
32 J. Kasun, The war against population. The Economics and Ideology
of Population Control, San Francisco 1988, s. 99-101.
33 R. L. Sassone, Kontrola populacji? Pytania i odpowiedzi, Gdańsk 1995, s. 62.
34 Tamże, s. 166.
35 Jan Paweł II, Evangelium Vitae (25.03.1995), n. 91.
36 Jan Paweł II, Przemówienie do wykładowców i studentów Papieskiego Instytutu Studiów nad Małżeństwem i Rodziną (31.05.2001),
za: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/rodzina_31052001.html (dostęp 30.03.2022).
37 K. Rzepka, Metody regulacji poczęć a więzi małżeńsko-rodzinne...,
s. 19.
38 N. Ejtminowicz, K.Urban, A. Zięba (red.), Ekologia Prokreacji.Vademecum, Kraków 2016, s. 151.
39 Tamże, s. 290.
40 P. F. Fagan, S. Talkington, Demographics of Women Who Report Having an Abortion,” The National Survey of Family Growth 2006-2010”, Washington 2014.
41 N. Ejtminowicz, K.Urban, A. Zięba (red.), Ekologia Prokreacji.Vademecum, s. 152.
42 Tamże.
43 B. Peć, Edukacja czy rewolucja seksualna?, w: „Teologia i moralność”, nr. 2(16), 2014, s. 149.
44 Jan Paweł II, Evangelium Vitae (25.03.1995), n. 13.
45 Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich..., s. 429.
46 Tamże.
47 Jan Paweł II, Znaczenie naturalnych metod planowania rodziny, Przemówienie do uczestników sesji naukowej zorganizowanej przez Papieską Akademię Nauk (18.11.1994), w: A. J. Katolo (red.), Bezdroża antykoncepcji, Lublin 2001, s. 11, za: „L’Osservatore Romano”, wyd. pol. 16(1995), nr. 3, s. 43- 44.
48 K. Krajewski, Antykoncepcja - dlaczego nie?, w: A. J. Katolo (red.), Bezdroża antykoncepcji, Lublin 2001, s. 29.
49 Jan Paweł II, Evangelium Vitae (25.03.1995), n. 13.
50 Tamże.
51 Pius XI, Casti connubi (31.12.1930), n. 56.
52 Katechizm Kościoła Katolickiego, n. 1652.
53 Jan Paweł II, Znaczenie naturalnych metod planowania rodziny...,
s. 10.
